Onca kişiyi geride bırakarak mülakat aşamasına gelen adaylarımızın, hazırlıksız olmaları nedeniyle iş görüşmesinde zor durumda kaldıklarını görüyorum. Bazen sırf bu yüzden işi kaybettikleri bile oluyor. Arkadaşlar, mülakatı yapan İKcı (ya da Departman Yöneticisi), sizin niteliklerinizden önce mülakata ne kadar özendiğinize, iş görüşmesini ne kadar ciddiye aldığınıza bakar. Bu nedenle mülakatta avantaj sağlayacak 6 nitelikli hazırlığı yaptığınızda, olumlu algılanmanızı en az %30-40 artırabilirsiniz. Ön hazırlık yapmaz, hatta özensiz davranırsanız da sırf bu yüzden işi kaçırabilirsiniz.

Unutmayın, mülakat diğer adayları geride bıraktığınız, kendinizi şirkete  birebir tanıtabileceğiniz güzel bir fırsattır. Bu aşamaya gelmek için bazen yüzlerce insanın önüne geçmeniz gerekir. Mülakat ayrıca hakkınızda işe alım kararının verileceği en önemli aşamadır. Hâsılı, mülakat 45-50 dakikalık sohbetten öte bir şeydir. Bu nedenle bu görüşmeye nitelikli bir hazırlık yapmanız gerekir.

Peki mülakata hazırlıktan ne anlamalıyız? Performansınızı %30-40 artıracak hazırlıklar nelerdir buyrun birlikte bakalım.

1. Mülakatın nerede ve ne zaman olduğundan emin misiniz?

Mülakata zamanında gelemediğinizde, hakkınızda ilk ve en olumsuz algıyı oluşturmuş olursunuz. Mülakata geç kalmakla görüşme saatine özen göstermediğiniz, bu işi önemsemediğiniz ya da iyi bir planlama yapamadığınız mesajını vermiş olursunuz (biliyorum siz böyle düşünmüyorsunuz ama unutmayın algı gerçektir). Bu durum sizi bir şeyleri izah etme durumuna düşürüp, 1-0 yenik başlamanıza neden olur. Bu uygunsuzluğu yaşamamak için;

• Davet edildiğinizde (telefon ya da mail ile) mülakat yer ve zamanını doğru anladığınızdan emin olun. Emin değilseniz muhakkak sorarak teyit edin.
• Toplu taşıma ile gidecekseniz; hangi aracı (otobüs, dolmuş, tren, vapur vb) kullanacaksınız, gideceğiniz trafik saatinde ulaşım ne kadar sürer planlamasını yapın.
• Araçla gidecekseniz, güzergahı, o saatteki trafiği hesaba katın. Hatta otopark işini nasıl halledeceğinizi planlayın.

Geç kaldığınızda, mülakata özen göstermediğiniz, işi önemsemediğiniz, planlama yapamadığınız mesajını vermiş olursunuz. Click To Tweet

İş görüşmesinden 15 dakika önce mülakat yerinde olmanız yerinde olacaktır. Planınızı buna göre yapabilirsiniz.

2. Mülakatta ne giyeceğinize karar verdiniz mi?

Kılık kıyafet, sizi tamamlayan en önemli parçanız olup, hakkınızda ilk yargının oluşmasını sağlar. Ne giyeceğinizle ilgili öncesinden plan yapmazsanız, son dakika telaşıyla, hakkınızda yanlış bir  algının oluşmasına neden olacak şeyler giyebilirsiniz.

Arkadaşlar, burada önemli olan kılık kıyafette gösteriş ve ihtişam olmayıp; sizi doğru yansıtan, görüşeceğiniz şirkete uygun olan, temiz, lekesiz kıyafettir. Bu nedenle bu konuya odaklanıp plan yapmak önemlidir. Peki hazırlığınız nasıl olmalı?

• Gideceğiniz şirket ilgili bilgi sahibi olun (birazdan detaylı üzerinde duracağız). Şirketin sektörü giyimle ilgili size farklı mesajlar verecektir. Reklam gibi farkılılığın, yaratıcılığın, innovasyonun ön planda olduğu sektörlerdeki şirketlerde daha rahat kıyafetleri tercih edebilirsiniz. Diğer taraftan şirketlerin cuma günleri serbest kıyafet uygulamaları da olabiliyor (free friday). Görüşmeniz bu şirketlerde ve cuma gününe denk geliyorsa mülakata rahat kıyafetle gitmeniz sempatik olacaktır. Bu arada rahat kıyafet derken tamamen serbest kıyafeti değil, busines casual ya da smart casual denen giyim tarzını kastediyorum. Bu giyim tarzı ile detay bilgiyi (hem bayan hem erkek için) buradan bulabilirsiniz.

Finans, denetim gibi sektörlerdeki şirketlerde görüşmeniz varsa ya da ne giyeceğinizden emin olmadığınız bir görüşmeye gidecekseniz resmi kıyafet kurtarıcı olacaktır. Erkekler için füme, siyah, lacivert takım, beyaz gömlek, klasik kravat; bayanlar için koyu ya da nötr renklerde giyecekleri, pantolon ya da etek ceket takımlar uygun olacaktır. Bu konuyla ilgili en doğru kaynaklardan birisi Özlem Çakır’dır. Konuyla ilgili detayları (benim de kaynak olarak yararlandığım) kitabından öğrenebilirsiniz.

Ayakkabılarınızın da temiz ve boyalı olmasını unutmamak gerekir.

• Kişisel bakım ve hijyeninizden emin olun. Erkekler saç sakal traşı olmalı; farklı tarzları varsa da saç ve sakalları bakımlı olmalıdır. Bayanlar için de, makyajın abartıya kaçmayan bir tarzda olması önemlidir. Diğer taraftan tırnak temizliği/uzunluğu, vücut kokusu gibi temel hijyen konuları kesinlikle ihmal edilmemelidir.

3. Şirket hakkında detaylı bilgi sahibi oldunuz mu?

Mülakattaki kritik sorulardan biridir. Şirketimizi tanıyor musunuz?  Mülakatçılar bu ve benzeri sorulara verdiğiniz cevaplarla hakkınızda ‘bu işi almaya ne kadar istekli olduğunuz’ yorumunu çıkarırlar. İstekliyseniz, şirketin tarihçesini, ne iş yaptığını (ne üretir/ne satar), sektördeki yerinin neresi olduğunu, gündemdeki başarılarını, sizin hayatınıza dokunan noktaları bilmenizi beklerler. Ayrıca adayın kendi şirketleri ile ilgili detay bilgilere sahip olması mülakatçıların hoşlarına gider, gururları okşanır. Hakkınızda olumlu duygular oluşmasına neden olur. (Unutmayın insanlar duyguları ile karar verirler 😉 Buyolugy bu tespiti bilimsel olarak ispat eder. Tavsiye ederim).

İnsanlar duyguları ile karar verirler! Click To Tweet

Bu durumda, şirketle ilgili bilgileri öğrenmek için, Şirketin web sitesini detaylı bir şekilde incelediğinizden emin olun. Ayrıca firma hakkında google, ekşi sözlük, işkolig, ‘içeride çalışan birisi‘ araması yapmayı da atlamayın.

4. Aday olduğunuz pozisyonla ilgili detayları öğrendiniz mi?

Başvurduğunuz pozisyonla ilgili detayları bilirseniz, gelebilecek sorulara hazırlık yapma, kendi özelliklerinizle karşılaştırıp mülakata daha özgüvenli girme şansınız olur. Ayrıca mülakatçı iş hakkında detay bilgi verirken, sizin işe yakın olduğunuzu anlaması, hakkınızda olumlu kanaat edinmesini sağlayacaktır. Peki pozisyonla ilgili detay bilgileri nereden bulabilirsiniz?

• İş ilanını yeniden okuyun, sizden beklenenleri not alın,
• Şirketin web sitesinde pozisyonla ilgili olabilecek ipuçlarına bakın (departman tanımları, kişi tanıtımları vb),
• Şirket (ya da rakip şirket) çalışanlarının linkedin profillerini inceleyin. Aynı ya da benzer pozisyonda olan kişilerin profilleri size çok güçlü ipuçları verecektir,
• anlatsin.com’daki videoları izleyin. Ekşi taraması yapın. Mesleki Yeterlilik Kurumu’nda meslek standartları tanımlamaları yapılıyor, oraya göz atın. O*Net iş tanımlarının çok kapsamlı olarak yer aldığı devasa bir ağ, muhakkak inceleyin. Ve tabii ki benzer işlerde çalışan tanıdıklarınız varsa onlara sorun.

5. CV’nizi yeniden okudunuz mu?  😯 

Şaka yapmıyorum 🙂 CVsindeki tarihleri, şirketleri, görevleri karıştıran çok aday gördüm. Doğrudan verdiği mesaj; “kendimle ilgili en önemli konuya bile ancak bu kadar (az)özen gösteriyorum (Özensizim)” mesajıdır. Mülakatçının aday hakkındaki kanaatini siz düşünün. Evet görüşme öncesinde mülakatçının elindeki cvnizi, tekrar okuyun neler yazdığınızdan emin olun.

6. Olumlu ve enerjik misiniz?

Hiç bir mülakatçı bezgin, bıkmış, olumsuz duran, enerjisi düşük, kasvetli birisi ile mülakat yapmak istemez. Bir an önce mülakatı bitirmek ister. (Dikkat edin bu, adaydan kurtulmak istemesiyle aynı anlama gelir). Üzgün olabilirsiniz. Görüşme öncesinde ameliyat, vefat gibi olumsuz şeyler yaşamış olabilirsiniz. Mülakata gidemeyeceğiniz olumsuz bir durum varsa muhakkak haberdar ederek erteleyin. Sizin bu önemli mazeretinizi kabul etmiyorlarsa, siz de orada çalışmayın zaten. Ertelemediniz, mülakata gittiniz mi? O zaman üzgün olmanızın nedenini samimi bir şekilde dile getirin. İnsanlar sizi anlayacaklardır.

Üzgün olabilirsiniz ama bezgin olamazsınız. Üzerinizde olumlu tutum ve enerji olmalı. Unutmayın yeni fırsatlar, yeni bir hayata başlangıç için oradasınız. Ve siz üzerinize düşen her şeyi yaptınız. Artık sıra nasip’in. Ve unutmayın Olan’da hayr vardır. (Mevlana).

Mülakatta, üzgün olabilirsiniz ama bezgin olamazsınız! Click To Tweet

Üzerinize düşeni yaptınız mı? Gerisi Nasip'in görevi. Bırakın. Olan’da hayr vardır. Click To Tweet

Bitirirken;

Arkadaşlar mülakatçı mülakata, “Ben çok kıymetli bir saatimi adaya ayıracağım. Bu bir saat, aday için de çok kıymetli, zira onun da geleceği belirlenecek. O halde bu 1 saat çok verimli geçmeli” anlamını yükler. Bu nedenle de Sizin hazırlıklı gelmeniz onun için çok değerlidir. O halde, Siz bu hazırlıklarınızı yaptığınızda görüşme tüm olağanlığı ile akarken, (hiç endişeniz olmasın) mülakatçı ne kadar iyi hazırlık yaptığınızı farkedecek (onun bir saatine değdi, siz de gereken hazırlığı yapmış, önem vermişsiniz zaten). Mesleki yeterliliğinizden bağımsız olarak, sizinle ilgili olumlu kanaat oluşturacaktır. Bu olumlu kanaat, ya sizi işe aldıracak ya da mülakatçının (sizi işe alamasa dahi) bir başka arkadaşına tavsiye etmesini sağlayacaktır.

Mülakata gitmeden önce son kontrollerinizi yapmanız için Mülakata Hazırlık Kontrol Listesini Slideshare ve google dokümanlara ekliyorum. Başarılar dilerim.

Siz ne dersiniz?

Siz iyi hazırlık ya da hazırlıksız olma tecrübesi yaşadınız mı? Tecrübelerinizi paylaşın birlikte öğrenelim 🙂